درسهایی از تأمین مالی زیرساخت در آمریکا: نقش اوراق قرضه شهری

وقتی صحبت از توسعه زیرساختها میشود، تأمین مالی یکی از مهمترین چالشهاست. یکی از روشهای رایج در بسیاری از کشورها، از جمله آمریکا، انتشار اوراق قرضه شهری است. اما این اوراق دقیقاً چه هستند و چه نقشی در توسعه زیرساخت دارند؟
دولتهای محلی برای تأمین مالی پروژههای بزرگ، مانند ساخت جاده، پل، مدارس و سیستمهای آب و فاضلاب، اوراق قرضه منتشر میکنند. این اوراق را سرمایهگذاران خریداری میکنند و در ازای آن، دولت متعهد میشود که طی یک دوره زمانی مشخص، اصل پول و سود آن را بازپرداخت کند. در آمریکا، معافیت مالیاتی این اوراق باعث میشود دولتهای محلی بتوانند با هزینه کمتری وام بگیرند و پروژههای زیربنایی را سریعتر اجرا کنند.
در حال حاضر، ۹۰٪ از زیرساختهای عمومی آمریکا از طریق این اوراق تأمین مالی میشود. اما اگر این معافیت مالیاتی حذف شود، هزینههای استقراض افزایش مییابد و بسیاری از پروژهها ممکن است به تعویق بیفتند یا حتی متوقف شوند. این تجربه میتواند برای سایر کشورها نیز آموزنده باشد: چگونه سیاستهای مالیاتی بر سرعت و هزینه توسعه زیرساختها تأثیر میگذارند؟
در کشورهایی که معافیت مالیاتی برای اوراق قرضه وجود ندارد یا استفاده از این ابزار محدود است، روشهای جایگزین تأمین مالی مانند مشارکتهای دولتی-خصوصی یا افزایش مستقیم مالیاتها مطرح میشوند. هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد، اما آنچه مهم است، یافتن تعادلی بین تأمین مالی پایدار و هزینههای اجتماعی و اقتصادی است.
درسی که از این بحث میتوان گرفت، این است که ابزارهای مالی مانند اوراق قرضه چگونه میتوانند در کاهش هزینههای توسعه زیرساخت و تسریع اجرای پروژههای ضروری مؤثر باشند. این موضوع میتواند برای مدیران داراییهای زیرساخت در هر کشوری، از جمله ایران، قابل توجه باشد.